Archiwum domowe

Wszystko co ma dla nas wartość przez wzgląd na nas lub na naszych bliskich staraj się zachować na pamiątkę. Pamięć ludzka jest ulotna, dzięki archiwum nie utracisz cząstki samego siebie. Listy, świadectwa szkolne, dyplomy, pocztówki, bilety, zdjęcia, pamiętniki, różne dokumenty wydają się oczywiste w archiwum domowym. Ale broszki, guziki, ulubiona filiżanka mamy, fajka dziadka czy stary zegarek to też cenne pamiątki.

Pamiętaj, też będziesz kiedyś przodkiem!

Nie pomijaj w archiwum domowym swoich dokumentów i pamiątek ze swojego życia. Ty też będziesz kiedyś przodkiem i to co pozostawisz ułatwi potomkom zrozumieć Twoje życie. Jako genealog w archiwum zbierz dokumenty które dzisiaj jest łatwo pozyskać, szczególnie akty urodzenia, chrztu, bierzmowania, ślubu, świadectwa szkolne, pracy, dyplomy i inne. Skompletuj i pozostaw potomnym.

Jak prowadzić archiwum domowe?

Tak, jak możesz, wykorzystaj możliwości jakie posiadasz. Może to być stałe miejsce w szafie lub na półce, może to być solidny karton lub ozdobna skrzynka. A może gdy nie masz miejsca w mieszkaniu wykorzystasz starą walizkę i archiwum umieścisz na strychu?

Kilka zasad pomagających utrzymać ład w archiwum:

• Zasada najważniejsza – opisz każdą rzecz najdokładniej jak potrafisz. Bez tego kiedyś będzie to rzecz bez wartości. Być może już teraz nie znasz setek osób na zdjęciach – poproś rodzinę o identyfikację zdjęć, ustalić daty, miejsca i okoliczności ich wykonania.
• Chroń przed uszkodzeniami. Stosuj sztywne okładki lub teczki na dokumenty. Zniszczone dokumenty przechowuj osobno a na bieżąco korzystaj z kopii. Chroń przed wilgocią, wysoką temperaturą i działaniem promieni słonecznych.
• Poinformuj rodzinę że zbierasz pamiątki, poproś o pomoc w zbieraniu starych dokumentów, fotografii i innych pamiątek. Na spotkaniach rodzinnych omawiaj posiadane zbiory i nowe nabytki.

Chroń przed zniszczeniem

Dokumenty i zdjęcia postaraj się mieć w dwóch kopiach. Jedna to kopia papierowa, czarnobiała lub kolorowa kserokopia, druga to kopia cyfrowa, fotografia lub skan. Nie polegaj jedynie na kopii cyfrowej – zarówno płyta DVD-ROM jak i dysk przenośny mogą uszkodzić się choćby z upływu lat. Poza tym przeglądanie z rodziną starych zdjęć i dokumentów w postaci cyfrowej nie tylko nie tworzy klimatu ale jest po prostu niewygodne.

Ze względu na niszczące działanie promieni słonecznych nie oprawiaj w ramki oryginalnych starych zdjęć a jedynie kolorowe kopie (kserokopie lub wydruk). Słońce powoduje blaknięcie obrazu, żółknięcie i kruszenie się papieru.

Kopie cyfrowe

Dane przechowuj w sposób maksymalnie prosty i intuicyjny, unikaj wielokrotnie zagnieżdżonych katalogów, unikaj długich nazw plików.

Moja osobista porada (sam tak robię) to umieszczanie w każdym katalogu z danymi osobnego pliku tekstowego w którym każdy plik z danego katalogu jest obszernie opisany. Ten plik może mieć zawsze tę samą nazwę, np. opis.txt. Nie mam żadnych ograniczeń w długości opisu poszczególnych skanów, nie muszę wprowadzać długich nazw plików. Oprócz wyczerpujących opisów w pliku opis.txt dodatkową zaletą jest błyskawiczne wyszukiwanie w komputerze potrzebnych plików po dowolnym tekście. Wyszukiwanie jest robione przez funkcje systemowe wyszukiwania plików które dają możliwość przeszukiwania po zawartości plików.

W pierwszej chwili nie masz wątpliwości jak zachować kopie – kopiujesz wszystko na nośnik danych, jedną lub kilka płyt DVD-ROM lub dysk przenośny albo pendrive. I gotowe! Problemy zaczynają się gdy wprowadzasz zmiany w materiałach, dokładasz nowe informacje lub przesuwasz z jednej części archiwum do innej. Wydaje się że po zmianie najlepiej jest znowu wykonać pełną kopię danych więc sięgasz po dysk przenośny lub pendrive i kasujesz aby zwolnić miejsce na nową kopię. To najgorszy moment w którym pozbawiasz się kopii. Dlatego najlepiej jest mieć dwa nośniki zapasowe i używać ich na zmianę. Ale nawet ta strategia przemiennego używania nośników kopii nie zabezpiecza przed przypadkowym usunięciem w komputerze części danych. Możemy czasem po kilku latach zauważyć brak danych. Dobrze, gdy możemy wykonać nowe zdjęcia lub skany, gorzej gdy nie możemy już pożyczyć niektórych dokumentów od rodziny. Dlatego warto wykonywać co jakiś czas pełne kopie na DVD-ROM których łatwo nie skasujemy i trzymać je przez lata. Gdy zauważymy jakieś braki w aktualnej kopii sięgamy po najstarsze kopie. Pamiętaj, że trwałość nagrywanych nośników DVD-ROM czy CD-ROM to mniej niż 10 lat. Przed tym okresem przegraj posiadane płyty na nowe nośniki.

Na kolejnych stronach zobaczysz przykłady dokumentów z domowych archiwów.