Kowalkowski

3430
kowalkowski

Kowalkowski

Stan obecny

W 1992 roku w Polsce było 2881 osób noszących to nazwisko (kobiety i mężczyźni).

Przodkowie

Najstarsza wzmianka o nazwisku pochodzi z roku 1289. Trzy główne, niezależne linie wywodzą nazwisko od nazw miejscowości.

Herb Godziemba

Adam Boniecki „Herbarz Polski”:
Kowalkowscy, dawniej Kowalikowscy h. Godziemba w Prusach i w województwie sandomierskiem:

Henryk z Zelnowa, w ziemi chełmińskiej, założył 1289 r. w Pomezanii wieś Kowale (Cebelow), później nazwaną Kowalki. W 1349 r. dziedzicami Kowalek byli, Marcin i Bartosz, bracia, oraz ich szwagier Henryk. Dostali oni kilkadziesiąt włók w Spicimierzu i Kamionce, gdzie powstały z czasem wsie, Bartoszki i Bartki.

Mikołaj v. Cobelaw otrzymał dwieście włók w ziemi Saskiej, na których powstało Mielno, Gąsiorowo, Tymawa etc. Enoch z Kowalek, proboszcz katedralny warmiński, w latach 1476-1503. Niclis Kowalikowski 1515 r. (Kętrz. Lud. Pols. w Prusach). Mikołaj Kowalikowski, sędzia ziemski chełmiński, 1521 r. Jan Kowalikowski, z województwa pomorskiego, elektor Jana Kazimierza, Zygmunt, z tegoż województwa, podpisał obiór Jana III-go, a Władysław z Lubrańca Kowalkowski, z województwem kaliskiem i Adam, z województwem pomorskiem, pisali się na elekcyę Augusta II-go.

Adam otrzymał 1699 r. część w Bietowem, na Pomorzu, kadukiem po Kuli (Ręk. Oss. Sig. 262 f. 4). Maryanna z Borowskich, wdowa po Stanisławie, otrzymała od Mokierskich, zabójców męża, 500 florenów, 1716 roku (Gr. Skarszew. z 1718 roku).

Antoni, podstarości nowokorczyński 1614 r. Jan, pisarz grodzki chęciński 1631 r. Pisali się ci Kowalkowscy z Kowalkowa.

Herb Ostoja

Adam Boniecki „Herbarz Polski”:
Kowalkowscy v. Kowalikowscy h. Ostoja z Kowalikowic, w sandomierskiem:

Jan z Kowalikowic, 1384 r. komornik graniczny sandomierski, w latach 1380-1387 obecny w Opatowie. Jasiek z Kowalikowic v. z Kowalikowa h. Ostoja, świadczy w Wiślicy w latach 1414-1421. Maciej, syn Bogdana z Kowalikowa, 1448 r. na uniwersytecie krakowskim.

Herb Przeginia

Adam Boniecki „Herbarz Polski”:
Kowalkowscy v. Kowalikowscy h. Przeginia:

Marcyan z Kowalikowa, świadek 1345 r. na przywileju erekcyjnym miasta Rypina. Tenże Marcisz z Kowalikowa 1345 r. w Łęczycy, w orszaku księcia Władysława Dobrzyńskiego i Łęczyckiego. Anna, wdowa po Michale z Kowalikowa, 1497 roku (M. 16 f. 114).

Dziedzicami Kowalikowa byli 1564 r., Malcher, Franciszek, Trojan, Maciej, Feliks, Kasper, Baltazar, Erazm i Andrzej Kowalkowscy, a Stanisław dziedziczył na części Zasad (Paw.). Kasper Kowalkowski, syn Melchiora, sprzedał 1609 roku część Kowalikowa bratu Feliksowi (DW. 37 f. 167).

Tomasz Kowalkowski, syn Melchiora z ziemi dobrzyńskiej i Katarzyny z Radomina, pisarz grodzki nowokorczyński 1590 r., następnie podstarości i sędzia grodzki korczyński, w końcu pisarz ziemski sandomierski, dziedzic Zbludowic, zmarły 1637 r., żonaty 1-o v. z Anną Korycińską, ur. 1571 r., zmarłą 1605 roku. Oboje pochowani w Busku. Córka jego, Barbara, za Janem Leszczyńskim 1637 r. Drugą żoną Tomasza, miała być Anna Bobolanka i z niej córka Anna, za Janem Mokrskim.

Bartłomiej, pisarz grodzki bobrownicki, potwierdził 1611 r. układ; zawarty z Feliksem i Marcinem (DW. 39 f. 1602). Ludwik podpisał, z ziemią dobrzyńską, elekcyę Jana Kazimierza. Samuel 1617 r. Córka jego Zofia, żona 1-o v. Jana z Wojsławic Pieniążka, 2-o v. Zygmunta Uchańskiego, wdowa po tym ostatnim 1648 r. (Gr. Przem.). N. Kowalkowski, rotmistrz hussarski, zginął pod Cecorą 1620 roku.

Marcin, z ziemią gostyńską, a synowie jego: Kazimierz, Aleksander i Franciszek, z ziemią dobrzyńską, podpisali elekcyę króla Michała. Ów Marcin, zwykle Marcyanem zwany, zaślubił Annę Świderską i z niej miał wymienionych trzech synów, oraz córkę Maryannę, żonę Adama Bilińskiego, na Bilinie i Sokołowie, zmarłą 1665 r., której bracia pomnik w Pułtusku wystawili.

Kazimierz, syn Marcyana, elektor Jana III-go, 1661 r. sekretarz królewski i pisarz kwarciany skarbu koronnego (M. 202 f. 4), 1676 r. podstoli dobrzyński, zmarły 1697 r., żonaty był z Zuzanną Baryczkówną, z którą zeznał zapis dożywocia 1681 r. (DW. 56 f. 558; Perp. Czers. 14 f. 124; M. 215 f. 78). W 1691 r. żona jego wprowadzoną została do Wyględówka, odziedziczonego po Michale Baryczce (DW. 57 f. 1657). Kazimierz w 1670 r. został zwolnionym od wyprawy wojennej (DW. 54 f. 1830 i 1844), w 1690 roku z sejmu naznaczony komisarzem, do sporów granicznych. Franciszek, także elektor Jana III-go, był kanonikiem łuckim 1674 roku.

Aleksander, kapitan regimentu królewskiego, elektor Jana III-go, następnie major lejbgwardyi królewskiej, został skarbnikiem dobrzyńskim 1695 roku. W 1692 r. nabył od Prażmowskiego, za konsensem królewskim, prawa do Nieszawy, Korabiewic i Żukowa, stąd się pisał starostą nieszawskim i korabiewskim. W 1693 r. cześć Służewa sprzedał królowi Janowi (Perp. Czers. 14 C f. 123 i M. 216 f. 337). Żonaty 1-o v. z Ewą Służewską, 2-o v. z Katarzyną Cieciszewską, córką Jacka, podstolego liwskiego, z pierwszej żony pozostawił córkę Maryannę, 1721 r. wdowę po Jerzym Jarzynie, wojskim nowogrodzkim i po Michale Spinku. Z drugą żoną sprzedał 1701 r. Brzezienko Brzezińskiemu (Perp. Czers. 19 f. 73; DW. 61 f. 286 i 70 f. 993).

Adam, Łukasz, Michał i Tomasz podpisali, z ziemią dobrzyńską, elekcyę Augusta II-go. Kazimierz z żoną, Barbarą z Olszewskich, w Przedeczu 1725 roku (Gr. Przed. 85 f. 73). Jan, podczaszyc malborski 1761 r. i Kajetan, w 1759 r. występują w sprawie spadku po Firlejach.

Kajetan, miecznik urzędowski i żona jego, Katarzyna z Piegłowskich, otrzymali 1771 r. konsens królewski, na wykupienie Pokutyniec, w powiecie kamienieckim, od Sobolewskiego (Kancl. 49 IV f. 50). Córka ich Maryanna, za Augustynem Kickim 1788 r. (Lwows. Tab. Resig. 1 f. 205).

Franciszek i Kajetan Kowalkowscy, synowie Adama, legitymowali się ze szlachectwa w Królestwie Polskiem, przed 1850 r.

Inne wzmianki

Adam Boniecki „Herbarz Polski”:
Zuzanna, córka Mateusza, żona Kazimierza Kowalkowskiego, podstolego dobrzyńskiego 1692 r.

Adam, stolnik zakroczymski 1631 r., a podkomorzy 1650 r. żonaty z Maryanną z Kowalkowskich, zmarłą w 1665 r., pochowaną w Pułtusku.

Szczęsny [Gąsiński] żonaty z Hanną Montowtówną, w pierwszej połowie XVI-go wieku, pozostawił synów: Andrzeja, Jana, Daniela i córkę Annę Kowalkowską.

Jerzy, wojski nowogrodzki, zeznał oblig na Cieńskiego 1728 r. Z Maryanny Kowalkowskiej, jego synowie: Adam i Jakób 1743 r.

Adama Walenty [Kętrzyński], zamieszkały w Grabowie i Borku, zmarły 1814 r., żona Rozalia Kowalkowska,

August [Kicki], Szambelan Stanisława Augusta 1779 r., sekretarz królewski 1783 roku (DW. 99 f. 709), wspólnie z żoną, Maryanną z Kowalkowskich, nabył 1786 r. starostwo krasnostawskie.

Andrzej [Koryciński], drugi z kolei syn Mikołaja z Oleśnickiej, właściciel Udorza 1581 r. (Paw.), żonaty z Barbarą Duninówną z Ujazdu, miał córkę Annę, za Tomaszem Kowalkowskim, zmarłą 1606 r., pochowaną w Busku.

Sebastjan [Łaściszewski], sekretarz królewski, elektor Jana Kazimierza z ziemi sochaczewskiej, stolnik sochaczewski, umarł w końcu 1658 r., w 1695 r. otrzymał konsens na wykup Korabiewic i Szczawina od Kowalkowskiego.

Jerzy

Linia ze Stargardu:
Jerzy, ur. 1630, żona Elżbieta Koperszmit, ur. 1635, córka Anna ur. 1655 r.


Urodziłem się 2.10.1950 r. w Gdańsku jako trzecie dziecko w rodzinie Józefa i Jadwigi z domu Kurowskiej. W 1964 r. ukończyłem Szkołę Podstawową nr 35, której klasy 6 i 7 swą siedzibę miały w ówczesnym budynku IX LO w Gdańsku – Oliwie przy ul. Bażyńskiego (dziś siedziba Rektoratu UG). W szkole podstawowej wstąpiłem do ZHP, w którym czynnie działałem jako instruktor do 1978 r. Po ukończeniu szkoły podstawowej podjąłem naukę w Pięcioletnim Technikum Budowlanym w Gdańsku Wrzeszczu przy ul Grunwaldzkiej 237. Technikum, o specjalności ogólnobudowlanej, ukończyłem w 1969 r.

Następnie podjąłem pracę zawodową w WPRWiK w Gdańsku, w trakcie której podjąłem studia wieczorowe na Politechnice Gdańskiej. Ukończyłem je w 1977 r. z tytułem inż. urządzeń komunalnych. W 1975 roku zawarłem związek małżeński z Elżbietą Gusowską, absolwentką UG. Mamy dwoje dzieci – Tomasza i Małgorzatę oraz wnuka Mateusza. Po kilku zmianach miejsca zatrudnienia w 1992 r. podjąłem pracę w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w Gdańsku, gdzie pracuję do dziś. Jestem członkiem Stowarzyszenia Autorów Polskich Oddział w Gdańsku oraz Zrzeszenia Kaszubsko – Pomorskiego Oddział w Gdańsku.

Historia zawsze była moim hobby, które przerodziło się w prace nad genealogią rodzin Kowalkowskich i Kurowskich (nazwisko panieńskie mojej mamy) oraz Gusowskich i Miłek (rodzice mojej żony). I choć do dziś szukam wszelkich informacji na temat tych rodzin, to zainteresowanie historią rodzin przerodziło się w chęć poznania historii miejsc z nimi związanych. I tak zaczęła się moja praca nad monografiami pomorskich wsi, związanych z moją rodziną. O wynikach mojej pracy możecie przekonać się poniżej. Jednocześnie informuję, że wszystkie dane o ww. rodzinach są zgromadzone w programie komputerowym Brother’s Keeper.

Kowalkowski jest autorem książek m.in. o miejscowościach Kociewia. Profesjonalnie i – co rzadkie w pozycjach typu historyczno-kronikarskiego – w ciekawy sposób opisuje w kolejnych monografiach miejsca, gdzie żyli jego przodkowie. Oby więcej osób w ten sposób odkrywało swoje korzenie.

Opracowania genealogiczne wydane drukiem

Opracowania genealogiczne dotyczące czterech zostały opublikowane i rozesłane do najważniejszych bibliotek w Polsce, gdzie zostały umieszczone w katalogach.

1. “Rodzina Kowalkowskich”. Najstarsze, udokumentowane księgami metrykalnymi zapisy dotyczące protoplastów rodziny Kowalkowskich pochodzą z 1769 roku, kiedy to wsi Malenin w parafii Miłobądz, powiat tczewski, urodziła się Kunegunda, córka Michała Kowalkowskiego – protoplasty rodu. Opracowanie wymienia potomków tegoż Michała aż do dnia dzisiejszego (9 pokoleń), a tam gdzie było to możliwe, zamieszczone są ich życiorysy. Potomkowie Michała zamieszkali m.in. w Chmielnie, Goręczynie, Brodnicy Górnej, Kręgu, Starogardzie Gdańskim, Kartuzach, Kościerzynie i Gdańsku. Po raz pierwszy opracowanie historii rodziny ukazało się w 1997 r. Dziś kolejne II (niepublikowane) wydanie liczy ono 120 stron i zawiera informację o około 300 potomkach Michała. Ja jestem praprapraprawnukiem Michała Kowalkowskiego.

2. “Rodzina Kurowskich”. Przodek rodziny wywodzi się z parafii Barłożno w powiecie starogardzkim, a pierwszy udokumentowany zapis pochodzi z 1777 r., kiedy to urodził się Jan Kurowski syn Grzegorza Kurowskiego. Rodzina Kurowskich mieszkała w Barłożnie przez około 100, następnie, zmieniając miejsce zamieszkania, w ciągu 30 lat doszli do Kolincza, a stamtąd w 1921 r. przeprowadzili się do Starogardu. Tam moja matka Jadwiga Kurowska (prapraprawnuczka Grzegorza) zawarła związek małżeński z moim ojcem Józefem Kowalkowskim.

3. “Rodzina Guzowskich-Gusowskich”. Podawane dwa nazwiska wynikają z faktu, że członkowie rodziny piszą swe nazwisko z literą “z” lub “s”, w zależności jak w przeszłości zapisali ich nazwisko niemieccy urzędnicy. Jest to rodzina ojca mojej żony, której przodek Jan Guzowski urodził się około 1826 r. i mieszkał we wsi Blizawy pow. Świecie. Rodzina przez wszystkie następne pokolenia mieszkała na Kociewiu.

4. “Rodzina Miłek”. Rodzina matki mojej żony. Wiadomo, że protoplasta rodu Franciszek Miłek w 1871 r. mieszkał w Lipinkach (koło Warlubia), gdzie urodził się jego syn Antoni Miłek, pradziadek Elżbiety, mojej żony.

5. “Kowalkowscy, klerycy, zakonnicy i księża”. Opracowanie to powstało podczas pisania historii rodziny Kowalkowskich, kiedy to okazało się, że w rodzinie było lub jest 12 osób duchownych. Dalsze prace pozwoliły na ustalenie kolejnych osób duchownych o nazwisku Kowalkowski, nie związanych jednak z rodziną.

Książki wydane drukiem

Po opublikowaniu ww. opracowań powstały książki wydane drukiem: “Rytel. W stulecie parafii”, “Miłobądz. Historia miejscowości i parafii”, “Pszczółki. Historia wsi i okolic do 1920 roku”, “Historia wsi i parafii Krąg”, “Brzeźno Wielkie. Z dziejów wsi”, “Z dziejów wsi i parafii Barłożno”.

1. “Rytel. W stulecie parafii”. Rytel 1999. Stron 88 (w tym liczne zdjęcia czarno-białe z lat 1897- 1910) plus 8 stron zdjęć kolorowych. Druk Reklamex Bydgoszcz. Rytel, jest wsią w gminie Czersk, powiat Chojnice, woj. pomorskie. Książka w kolejnych rozdziałach opisuje historię wsi od pradziejów do 1999 r., historię parafii Rytel. Ponadto prezentuje biografie proboszczów, wykaz wikariuszy i organistów, biografie budowniczego kościoła, statystykę parafialną, listę darczyńców i martyrologię mieszkańców wsi.

2. “Miłobądz. Historia miejscowości i parafii 1250-2000”. Miłobądz 2000. Stron 240 (w tym zdjęcia czarno-białe) plus 8 stron zdjęć kolorowych. Wydawnictwo POMORSSAP Gdańsk. Miłobądz, jest wsią w gminie i powiecie tczewskim w woj. pomorskim. Książka opisuje historię wsi Miłobądz, parafii oraz wsi w jej skład wchodzących, tj. Dalwin, Dąbrówka Tczewska, Lądy, Łukocin, Malenin, Mieścin, Szpęgawa, Zajączkowo Tczewskie. Przedstawiona jest także historia szkolnictwa w parafii. Zaprezentowane są biografie proboszczów, duchownych wywodzących się z parafii i osób dla niej znaczących.

3. “Pszczółki. Historia wsi i okolic do 1920 roku”. Gdańsk 2001. Stron 48 w tym 4 strony zdjęć kolorowych. Wydawnictwo POMORSSAP Gdańsk. Pszczółki są wsią gminną w powiecie Gdańskim, woj. pomorskie. Książka przedstawia zarys historii wsi Pszczółki, Kolnik, Koźliny, Krzywe Koło, Ostrowite, Rębielcz, Skowarcz, Ulkowy, Żelisławki do 1920 roku oraz krótkie informacje o szkołach do tego roku.

4. “Historia wsi i parafii Krąg”. Pelplin 2002. Stron 180 w tym 12 stron zdjęć kolorowych i wiele czarno-białych. Wydawnictwo “Bernardinum” Pelplin. Krąg leży w gminie Starogard w powiecie starogardzkim w województwie pomorskim. Książka opisuje historię wsi i parafii Krąg oraz wsi do parafii należących tj. Bączek, Bukowiec Królewski i Semlinek. Prezentuje biografie proboszczów, życiorysy duchownych wywodzących się z parafii oraz znaczniejszych osób z niej się wywodzących.

5. “Brzeźno Wielkie. Z dziejów wsi”. Pelplin 2002. Stron 190 w tym 14 stron zdjęć kolorowych oraz wiele czarno-białych. Wydawnictwo “Bernardinum” Pelplin. Brzeźno Wielkie leży w gminie Starogard w powiecie starogardzkim w województwie pomorskim. Książka opisuje historię wsi, prezentuje organizacje społeczne w niej działające, cmentarz, krzyże i kapliczki. Przedstawia także historię szkoły i biografię jej patrona Bernarda Janowicza. Prezentuje biografie znaczniejszych osób z niej się wywodzących. Na ostatnich stronach przedstawiony jest krótki rys historyczny wsi sąsiadujących z Brzeźnem tj. Brzuśce, Klonówka, Radostowo, Rajkowy, Rywałd, Swarożyn, Szpęgawsk, Waćmierz.

6. “Z dziejów wsi i parafii Barłożno oraz wsi do niej należących” Gdańsk 2003. Stron 307 w tym 12 stron zdjęć kolorowych oraz wiele stron zdjęć czarno-białych i map. Wydawnictwo MYYK Starogard Gdański. Barłożno jest wsią w gminie Skórcz w powiecie starogardzkim, woj. pomorskie, choć kilka wsi wchodzących w skład parafii leży w powiecie tczewskim. Książka opisuje historię wsi i parafii Barłożno oraz historię wsi w jej skład wchodzących tj. Gąsiorki (wraz z Piłą), Kierwałd, Lipia Góra, Mirotki i Miryce. Opisuje historię organizacji świeckich i kościelnych działających w Barłożnie. Prezentuje biografie proboszczów i wikariuszy, opisuje także krzyże i kapliczki, Przedstawione jest także szkolnictwo w parafii i historia szkół w każdej z wsi. Zaprezentowane są także biografie, duchownych wywodzących się z parafii i osób dla niej znaczących, a także martyrologia I i II wojny światowej.

Krzysztof Franciszek Kowalkowski